सिक्किम क्रान्तिकारी मोर्चाले ३२ मा ३१ सिट जित्यो
नागरिक प्रेस २० जेठ २०८१
वर्तमान मुख्यमन्त्री प्रेमसिंह तामाङ (पीएस गोले) भने रेनोक र सोरेङ-चाकुङ दुवै क्षेत्रमा विजयी भएका छन् ।
सोरेङ-चाकुङमा तामाङले एसडीएफ उम्मेदवार डा. एडी सुब्बालाई ७ हजार ३ सय ९६ मतको अन्तरले हराएका छन् । तामाङले १० हजार ४ सय ८० मत ल्याउँदा सुब्बाले ३ हजार ८४ मत ल्याए ।
त्यस्तै रेनोक क्षेत्रमा मुख्यमन्त्री तामाङले पूर्वमन्त्रीसमेत रहेका एसडीएफ उम्मेदवार सोमनाथ पौड्याललाई ७ हजारभन्दा बढी मतले हराए ।
सिक्किममा एसकेएमले चुनाव जित्नुमा लोककल्याणकारी योजनाहरूलाई कार्यान्वयन गर्नु भएको विश्लेषकहरूको भनाइ छ ।
सिक्किमका नेपाली समुदायलाई लागेको ‘विदेशी’को ट्याग हटाउन सफल भएको समेत एसकेएमको दाबी छ ।
केही दिनअघि सिक्किममा सरकार चलाएको ५ वर्ष पुगेको अवसरमा एसकेएमले आफ्ना उपलब्धिहरू सार्वजनिक गरेको थियो । त्यस्तै दलीय आधारमा हुने पञ्चायत चुनाव हटाइनुलाई पनि एसकेएमले आफ्नो उपलब्धिका रूपमा हेरेको छ ।
सन् २०१९ को चुनावमा एसकेएमले १७ र एसडीएफले १५ सिट जितेको थियो । तर एसडीएफले उपनिर्वाचनमा २ सिट गुमाउन पुगेको थियो ।
एसडीएफका पवनकुमार चाम्लिङ र दोर्जी छिरिङ लेप्चाले २-२ सिटबाट जितेका थिए । उपनिर्वाचनमा भने एसडीएफले जितेका ती दुवै क्षेत्रमा एसकेएम विजयी भएको थियो ।
२५ वर्षदेखि सिक्किममा सरकार हाँकिरहेका चाम्लिङले चुनावमा पराजय मात्र भोगेनन्, आफ्नै सांसदहरूलाई पार्टीमा राख्न पनि सकेनन् ।
चुनाव जितेको केही दिनमा एसडीएफका १० सांसद बीजेपी प्रवेश गरेका थिए । उत्तरपूर्वी भारतीय राज्यहरूमा आफ्नो उपस्थिति बलियो बनाउने रणनीति चालेको बीजेपी एसडीएफका १० सांसद भित्र्याउँदै सिक्किममा दोस्रो ठूलो दल बनेको थियो ।
बीजेपी प्रवेश गरेका २ सांसद भने पछि एसकेएम प्रवेश गरे ।
तामाङको एसकेएम पार्टी सन् २०१४ मा स्थापना भएको हो । पूर्वमुख्यमन्त्री नरबहादुर भण्डारीको पार्टी सिक्किम संग्राम परिषद् त्यागेर चाम्लिङ एडीएफले सन् १९९३ मा एसडीएफ गठन गरेका थिए ।
पार्टी गठनलगत्तै उनले भण्डारीको पार्टीलाई अल्पमतमा पारेका थिए । सन् १९९९ को निर्वाचनपछि चाम्लिङले बहुमत पाएर सरकार बनाएका थिए । ।
चाम्लिड सन् १९९४ देखि २०१९ सम्म सिक्किमको मुख्यमन्त्री बने । उनी सिक्किमका पाँचौँ मुख्यमन्त्री हुन् । सबभन्दा लामो समय मुख्यमन्त्रीको कुर्सीमा बस्ने उनी पहिलो भारतीय हुन् ।
उनी २५ वर्षदेखि मुख्यमन्त्रीको कुर्सीमा थिए । उनले पश्चिम बंगालका तत्कालीन मुख्यमन्त्री ज्योति वसुको नामको रेकर्ड पनि तोडेका छन् । यसअघि वसु सबभन्दा बढी समय मुख्यमन्त्री हुने नेता थिए ।
सिक्किममा पहिलो मुख्यमन्त्री काजी लेन्डुप दोर्जे हुन् । इन्डियन नेसनल कंग्रेसबाट जितेका उनी सन् १९७५ मे १६ देखि १८ अगस्ट १९७९ सम्म मुख्यमन्त्री भएका थिए ।
त्यसपछि करिब तीन महिना अर्थात् १८ अगस्ट १९७९ देखि १८ अक्टोबर १९७९ सम्म राष्ट्रपति शासन लागू भएको थियो ।
करिब तीन महिना लामो संक्रमणकालीन अवस्थापछि नरबहादुर भण्डारी सिक्किमको मुख्य मन्त्री बने ।
१८ अक्टोबर १९७९ देखि ११ मे १९८४ सम्म । उनी सिक्किम जनता परिषद् नामक पार्टीको नेता थिए । ११ मे १९८४ देखि २५ मे १९८४ सम्म करिब १५ दिन इन्डियन नेसनल कंग्रेसका नेता बीबी गुरुड मुख्यमन्त्री बने ।
करिब ११ महिनासम्म पुन: राष्ट्रपति शासन लागू भयो ।
८ मार्च १९८५ देखि १७ जुन १९९४ सम्म पुन: नरबहादुर भण्डारी मुख्यमन्त्री बने । त्यो बेला यिनको दलको नाम फेरिएर सिक्किम संग्राम परिषद् बनिसकेको थियो ।
हाल सिक्किममा यो दलको कुनै अस्तित्व नै छैन । भण्डारीपछि १७ जुन १९९४ देखि १२ डिसेम्बर १९९४ सम्मको करिब ७ महिना सञ्चमान लिम्बू मुख्यमन्त्री बने ।
